Citroën świętuje 90. rocznicę istnienia modelu Traction Avant, który został zaprezentowany w Paryżu 18 kwietnia 1934 roku. Zaprojektowany by wywrzeć niezatarte wrażenie, miał na celu ponowne wypromowanie Citroëna i podkreślenie innowacyjnego ducha producenta, który w 1919 roku jako pierwszy importował samochody z masowej produkcji do Europy, w 1921 roku wynalazł pojazd półgąsienicowy, w 1924 roku wprowadził całkowicie stalowe nadwozie, a w 1932 roku pływający silnik.
Wprowadzony na rynek pod nazwą handlową „7” w nawiązaniu do jego tzw. koni podatkowych, szybko otrzymał nazwę Traction Avant, co było w owych czasach wprowadzaną właśnie innowacją.
Traction Avant był wyjątkowy, ponieważ łączył w jednym modelu wszystkie najnowocześniejsze rozwiązania techniczne tamtych czasów, takie jak napęd na przednie koła, samonośna konstrukcja, hamulce hydrauliczne i niezależne zawieszenie wszystkich czterech kół. W tamtym czasie był uważany za samochód, który doskonale trzymał się drogi, był najbezpieczniejszy i najbardziej komfortowy. Przez cały czas czerpał z rozwoju technologicznego i był określany jako samochód ze 100 patentami. Dzięki swojej charakterystycznej aerodynamicznej stylistyce inspirowanej modelem Streamline, szybko stał się flagowym modelem Citroëna, który przetrwał próbę czasu i przywołuje na myśl obraz bojowników ruchu oporu i gangsterów utrwalony w wielu filmach. Model Traction Avant sprzedano w liczbie 760 000 egzemplarzy, a jego produkcja zakończyła się w 1957 roku.
Cały czas pozostaje symbolem marki, ucieleśniając dla licznego grona osób obietnicę designu i komfortu związanego z mobilnością. Wartości te są dziś nadal widoczne w nowym ë-C3, który oferuje innowacje, by elektryczna mobilność mogła być dostępna dla każdego, oraz w C5 X grand tourer, który łączy wszystkie te elementy, aby każda podróż mogła być chwilą absolutnego spokoju.
Rewolucja Traction Avant, samochód ze 100 patentami
Kiedy na początku 1933 r. podjęto decyzję o zastąpieniu Citroënów 8, 10 i 15, które zostały wprowadzone na rynek w październiku 1932 r., André Citroën chciał wywrzeć znaczący wpływ i wyprzedzić całą konkurencję, wprowadzając na rynek w pełni rewolucyjny samochód. Jego celem było uzyskanie co najmniej dwuletniej przewagi, aby uchronić się również przed skutkami światowego kryzysu gospodarczego z początku lat 30. XX wieku, który był wówczas odczuwalny w całej Europie. Ten nowy samochód miał być zatem niezwykły i oferować maksimum innowacji technicznych.
Nowy Citroën C3 – w wersji elektrycznej, benzynowej i hybrydowej
Obejmowały one całkowicie stalowe samonośne nadwozie, które wyeliminowało potrzebę stosowania podwozia i znacznie obniżyło środek ciężkości, napęd na przednie koła, silnik górnozaworowy z wymiennymi tulejami, hydrauliczne sterowanie hamulcami, niezależne zawieszenie na cztery koła z drążkiem skrętnym oraz automatyczną skrzynię biegów. Jednak ze względu na ograniczenia czasowe, w początkowych modelach produkcyjnych z 1934 roku automatyczna skrzynia biegów została pominięta.
Le Chëvron – ekskluzywny Pop-up Story z Citroenem ë-C3 w roli głównej
Oprócz tych innowacji technicznych, pozbawiony podwozia model Traction posiadał obniżone, aerodynamiczne nadwozie zarówno pod względem linii, jak i płaskiej podłogi. Wreszcie, kompaktowy zespół silnika i skrzyni biegów, w połączeniu z bardzo nisko położonym środkiem ciężkości, pozwolił na maksymalne rozłożenie masy z przodu. Pierwsi dziennikarze i kierowcy byli zachwyceni nowym Citroënem. Nigdy wcześniej samochód nie zapewniał tak bezpiecznej i łatwej jazdy w każdych warunkach. To jak samochód trzymał się drogi wyznaczyło nowy standard. Silnik szybko reagował, hamulce były mocne, a bezpieczeństwo nie pozostawiało nic do życzenia. Cechy te, stale ulepszane, takie jak między innymi wprowadzenie w czerwcu 1936 roku przekładni zębatkowej w układzie kierowniczym, zapewniły temu modelowi przewagę techniczną nad wszystkimi innymi samochodami, co zapewniło mu błyskotliwą i wyjątkowo długą karierę, która zakończyła się dopiero w lipcu 1957 roku.
Modele i ich ewolucja w latach 1934-1957
Model 7, pierwszy z modeli Traction
– Produkcję pierwszego modelu Traction 7 A rozpoczęto 18 kwietnia 1934 roku. Oferował on czterocylindrowy silnik o średnicy 72 mm i skoku 80 mm, pojemności skokowej 1 303 cm3 i mocy 32 KM (7 koni podatkowych). Był to jedyny prawdziwy model o mocy 7 KM!
– Model 7 B, jego następca, został wprowadzony na rynek w czerwcu tego samego roku. Jego nowy silnik miał średnicę równą 78 mm i skok 80 mm, pojemność skokową zwiększono do 1529 cm3, a moc do 35 KM przy 9 koniach podatkowych. Model 7 B osiągał wówczas prędkość 100 km/h.
– W lipcu 1934 r. pojawiła się sportowa wersja modelu 7 o nazwie 7 S lub 7 Sport. Pod jej maską znajdował się silnik o pojemności 1 910 cm3 i średnicy 78 x 100 mm, rozwijający moc 46 KM przy 11 koniach podatkowych, co pozwalało na osiągnięcie prędkości maksymalnej 115 km/h.
– We wrześniu 1934 roku, na kilka dni przed targami motoryzacyjnymi w Paryżu, model 7 B został zastąpiony przez 7 C, którego silnik jeszcze bardziej ewoluował. Mimo, że jego moc nadal wynosiła 9 koni podatkowych, pojemność skokowa wzrosła do 1628 cm3 ze względu na średnicę i skok 72 x 100 mm. Rzeczywista moc wynosiła teraz 36 KM, przy utrzymaniu prędkości maksymalnej 100 km/h.
– Wreszcie, w lutym 1939 r., model 7 C otrzymał nowy silnik o nazwie 7 Economique, który zmniejszył zużycie paliwa o dziesięć procent.
Produkcja modelu 7 zakończyła się wiosną 1941 roku.
Model 11 i jego długa kariera
– Pierwszy model 11 przyjął nazwę 11 A i zjechał z linii produkcyjnej w sierpniu 1934 r. (miesiąc po 7 S), z tym samym silnikiem o pojemności 1 910 cm3, średnicy 78 mm i skoku 100 mm, generującym moc 46 KM przy 11 koniach podatkowych. Z zewnątrz odróżniał się od modelu 7 bardziej przestronnym nadwoziem, szerszym o 12 cm i dłuższym o 20 cm.
– W październiku 1934 r., podczas targów motoryzacyjnych w Paryżu, model 11 AL lub 11 Light zastąpił model 7 S. Podobnie jak ten, został zbudowany w oparciu o nadwozie modelu 7 i silnik 11 CV, ale różnił się lepszym poziomem wykończenia wnętrza niż model 11 A.
— W lutym 1937 roku, modele 11 B i 11 BL zastąpiły 11 A i 11 AL. Równolegle wyprodukowano niewielką serię około 500 egzemplarzy 11, zwaną 11 AM, wyposażoną w specjalną głowicę cylindrów.
– W kwietniu 1938 r. wprowadzono na rynek użytkową wersję modelu 11, znaną jako 11 C lub 11 Commercial. Po względem mechanicznym była identyczna jak 11, ale był to pojazd wielofunkcyjny, oferowany w konfiguracji turystycznej lub użytkowej o ładowności 500 kg. Oferował on nadwozie samochodu rodzinnego z szerokim rozstawem osi i dwuczęściową tylną klapę ułatwiającą załadunek.
– Od marca 1939 roku we wszystkich modelach 11 montowany był nowy silnik o nazwie 11 Performance. Jego moc została zwiększona z 46 do 56 KM.
– Ostatnia odsłona modeli 11 B, 11 BL i 11 C weszła na rynek w maju 1955 r. i oferowała ona nowy silnik o nazwie 11 D, o mocy zwiększonej do 68 KM, który stanowił zapowiedź przyszłych modeli DS 19 i ID 19. Produkcja modelu 11 zakończyła się w fabryce Javel 25 lipca 1957 roku. Była to ostatnia z wersji Traction. W ciągu nieco ponad 23 lat wyprodukowano łącznie 758 948 egzemplarzy modelu.
Model 22, czyli tajemnica zakładu Javel
Spośród wszystkich modeli Traction, najbardziej prestiżową i do dziś najbardziej enigmatyczną pozostaje wersja 22. Model z najwyższej półki zadebiutował na targach motoryzacyjnych w Paryżu w październiku 1934 roku. Wyposażony był w nowy silnik górnozaworowy V8 o średnicy 78 mm i skoku 100 mm, podobnie jak w modelu 11. Pojemność skokowa nowego silnika wynosiła 3 822 cm3, zapewniając moc 100 KM i prędkość maksymalną 140 km/h! Na zewnątrz, model 22 wyróżniał się nowoczesnym wyglądem z reflektorami o opływowym kształcie, osłoną chłodnicy oznaczoną cyfrą osiem i wygiętymi zderzakami. Wyprodukowano jedynie około dwudziestu egzemplarzy próbnych, ale pomimo różnych plotek i żarliwych poszukiwań kolekcjonerów i historyków, wydaje się, że żadna sztuka nie przetrwała do dziś.
Model 15, Królowa Dróg
Po porzuceniu projektu 22, marka Citroën nadal pragnęła wprowadzić na rynek wysokiej klasy model Traction i w październiku 1938 r. zadebiutował nowy model 15 Six. Nowy model był wyposażony w nowy sześciocylindrowy silnik rzędowy o pojemności 2867 cm3 i mocy 77 KM, oferujący 16 KM. Miał osobliwą cechę wykonywania obrotu w lewo, dzięki czemu otrzymał oznaczenie 15 Six G. 15 Six oferował taki sam wygląd zewnętrzny jak 11 B; ich nadwozia były pod tym względem identyczne. Jednakże, aby pomieścić nowy, dłuższy silnik maskę wydłużono o 11 cm, nadając nowej wersji charakterystyczną osobowość. Mocny i cichy, oferujący wyjątkowe właściwości jezdne i komfort, szybko zyskał przydomek Królowej Dróg. We wrześniu 1947 r. kierunek obrotów silnika został odwrócony, a wersję 15 Six D zastąpiła 15 Six G. Wersja 15 Six odniosła powojenny sukces i ugruntowała swoją pozycję jako francuski samochód klasy wyższej, zyskując status prawdziwej ikony. W maju 1954 r. wprowadzono na rynek nową wersję 15 Six oznaczoną jako 6 H, wyposażoną po raz pierwszy w zawieszenie hydropneumatyczne, które zastosowano na tylnej osi. Było to rewolucyjne zawieszenie, w które niemal półtora roku później wyposażono model DS 19. Premiera nowej „Queen of Javel” w październiku 1955 r. definitywnie zakończyła sprzedaż modelu 15 Six.
Jeden samochód i kilka wersji nadwozia
W 1934 r. na rynku zadebiutował model 7, który był dostępny w wersji czterodrzwiowego sedana, ale także jako coupé (lub „fałszywy kabriolet”) i kabriolet ze składaną przednią szybą (lub roadster). Kilka miesięcy później pojawił się model 11, który był z kolei oferowany w wersji sedan, coupé i kabriolet, ale także w wersji z długim nadwoziem z sześcioma oknami skonfigurowanym jako 7-9-miejscowy samochód rodzinny, taksówka lub 5-6-miejscowy sedan, a także w wersji z długim nadwoziem z czterema oknami skonfigurowanym jako 5-miejscowe miejskie coupé. Od kwietnia 1938 r. model 11 był również oferowany w wersji użytkowo-turystycznej z 5 miejscami lub w wersji o ładowności 500 kg. Produkcja coupé 7 i 11 zakończyła się we wrześniu 1938 roku, a kabrioletów w wersji 7 i 11 w listopadzie 1939 roku. Kiedy w październiku 1938 roku wprowadzono na rynek wersję 15 Six była ona dostępna jako 5-6-miejscowy sedan, a dopiero w maju 1939 r., podobnie jak wersja 11, była oferowana także jako 5-6-miejscowa limuzyna i 8-9-miejscowy samochód rodzinny. Wyprodukowano zaledwie tuzin kabrioletów 15 Six, ale model ten nie został oficjalnie wprowadzony do sprzedaży. Po wojnie, samochody rodzinne 11 i 15 powróciły do oferty dopiero we wrześniu 1953 roku, a 11 w wersji commerciale – dopiero w marcu 1954 roku. Ostatnim modelem Traction wyprodukowanym 24 lipca 1957 r. był model rodzinny 11 B.
Sportowe wyczyny Citroëna Traction
Od chwili swojej premiery, model Traction błyszczał w wielu zawodach sportowych i konkursach. Po raz pierwszy wyróżnił się latem 1934 roku w bardzo popularnych konkursach elegancji w Bagatelle, Bois de Boulogne i Deauville, gdzie, zarówno w wersji sedan, kabriolet, czy coupé, dzięki swojej obniżonej i aerodynamicznej linii zdobywał liczne nagrody główne, Grand Prix, First Prix, Prix of Excellence oraz nagrody jury.
Również w 1934 roku, z François Lecotem i Maurice’em Penaudem za kierownicą, model zademonstrował swoje niezwykłe osiągi mechaniczne, biorąc udział w imponujących rajdach wytrzymałościowych, takich jak Tour of France and Belgium, pokonując 5007 kilometrów w 77 godzin oraz pierwsze połączenie pocztowe Paryż-Moskwa-Paryż na dystansie 3200 kilometrów pokonanych w osiem dni. Od 22 lipca 1935 r. do 26 lipca 1936 r., pod kontrolą Automobile Club of France, François Lecot wyruszył samotnie za kierownicą Traction, pokonał 400 000 km i ukończył rajd, głównie między Paryżem a Monte Carlo, pokonując średnio 1000 km dziennie!
W barwach Yacco, legendarnego francuskiego producenta olejów i smarów do samochodów, model Traction ochrzczony jako „Rosalie VII” wystartował na torze na autodromie Linas Montlhéry. Od 18 do 23 lipca 1934 r. ustanowił pięć międzynarodowych rekordów klasy E, w tym jazdy przez sześć dni z prędkością 111,183 km/h i pokonania dystansu 16 000 mil w 14 godz. 43 min, 14 sekund i 09/100, na łącznym dystansie 16 093,420 km . Inny model Traction, o nazwie „Rosalie IX”, ukończył rajd długodystansowy na zwykłych drogach odbywający się od marca do maja 1936 roku z udziałem dealerów sieci Citroën i zespołu kierowców Yacco za kierownicą „Rosalie IX”. Pokonując dziennie minimum 1500 km, rajd zakończył się przed siedzibą Automobile Club of France po przejechaniu imponujących 104 000 km.
Dwa modele Traction 11 B z 1953 r., nazwane Chrome i Cambouis, za kierownicą których zasiadło czterech młodych Francuzów, odbyły w okresie od lipca 1988 r. do stycznia 1990 r. podróż dookoła świata, pokonując dystans 100 000 km na pięciu kontynentach. Odwieczny podróżnik, czy to na Nationale 7, czy na afrykańskich torach, Traction pozostaje do dziś samochodem, który dokonał licznych sportowych wyczynów i przeżył wiele niezwykłych przygód!
Citroën Traction, prawdziwy zabytek i przedmiot kolekcjonerski
Citroën Traction, prawdziwa francuska ikona, to jeden z niewielu samochodów uważanych przez wielu za prawdziwy zabytek o historycznej wartości. Od chwili swojej premiery 18 kwietnia 1934 r. jest częścią francuskiego stylu życia. Samochód pana Everymana staje się z kolei samochodem rabusiów z gangu Traction, samochodem personelu wojskowego w latach 1939-1945, samochodem ruchu oporu, który pomaga wyzwolić Francję, oraz samochodem kraju w powojennej odbudowie. Wraz z politykami staje się także oficjalnym samochodem rządowym. Traction jest ulubionym samochodem generała de Gaulle’a! Prawdziwy symbol władzy, wszędzie czuje się jak u siebie w domu, czy to na dziedzińcu Pałacu Elizejskiego, we wszystkich ministerstwach i we wszystkich prefekturach.
W marcu 1968 roku, zaledwie dziesięć lat po zakończeniu produkcji, powstał pierwszy klub kolekcjonerski w całości poświęcony temu niezwykłemu modelowi. Nazwany La Traction Universelle, jest dziś największym klubem pasjonatów modelu Traction na świecie, zrzeszającym ponad 1600 członków w 17 sekcjach regionalnych we Francji, ale także na wszystkich kontynentach. Od czasu pięćdziesiątych „urodzin” modelu Traction zorganizowanych w 1984 r. na Place de la Concorde i w Le Bourget, klub La Traction Universelle świętuje wszystkie ważne rocznice kultowego modelu Citroëna. W tym roku, z okazji 90. rocznicy powstania samochodu, francuski klub powita entuzjastów Citroëna Traction w dniach od 9 do 11 maja w Owernii, na torze Charade w pobliżu Clermont-Ferrand, gdzie zarejestrowanych jest już ponad tysiąc załóg.
Źródło: Citroën