Samochód gotowy do rajdów na światowym poziomie musi doskonale radzić sobie w każdych warunkach – na rozgrzanym asfalcie, błotnistych drogach szutrowych oraz szlakach pokrytych śniegiem i lodem. Takim samochodem jest nowa Toyota GR Yaris, opracowana we współpracy z zespołem TOYOTA GAZOO Racing, wielokrotnym zdobywcą mistrzowskich tytułów producentów i kierowców w WRC.
Połączenie mocy, stabilności i precyzji, doprowadzone do perfekcji w rajdowym modelu GR YARIS Rally1 HYBRID, znalazło odzwierciedlenie w nowej odsłonie sportowego GR Yarisa. To doskonały przykład nieustannego doskonalenia seryjnych samochodów Toyoty dzięki technologiom opracowywanym w motorsporcie.
Nowa Toyota GR Yaris
Nowa Toyota GR Yaris zadebiutowała na początku tego roku na targach Tokyo Auto Salon jako następca modelu, który odniósł spektakularny sukces na rynku aut sportowych. Samochód zaprojektowany na bazie doświadczeń ze startów w rajdach zespołu TOYOTA GAZOO Racing, zdominował segment hot-hatch i szybko zyskał status legendy. W ciągu trzech lat od debiutu inżynierowie Toyoty, w konsultacji z profesjonalnymi kierowcami rajdowymi i wyścigowymi, pracowali intensywnie nad ulepszeniem GR Yarisa, by stał się jeszcze mocniejszy, jeszcze lepszy w prowadzeniu oraz dający jeszcze więcej przyjemności z jazdy.
Toyota 2024 – nowe modele i większy wybór zelektryfikowanych napędów
GR Yaris otrzymał nową wersję turbodoładowanego, trzycylindrowego silnika, który teraz ma większą moc i wyższy moment obrotowy, a także otrzymał nową, ośmiobiegową skrzynię automatyczną, która charakteryzuje się niesamowicie szybkimi zmianami przełożeń. Poprawiono też podwozie, a w kabinie zmodyfikowano pozycję za kierownicą, by była jeszcze bardziej sportowa. Zawieszenie dostrojono, by zapewniało doskonałą przyczepność pracując w ekstremalnych warunkach. Dostosowano też ustawienia sprężyn oraz wzmocniono przednie amortyzatory.
Nowa Toyota Land Cruiser na polskim rynku w pięciu wersjach wyposażenia
Nowy GR Yaris ma wszystkie cechy, które przyniosły temu autu rynkowy sukces, ale oferuje jeszcze więcej niż do tej pory. Do podstawowego wyposażenia zostały włączone najważniejsze elementy pakietu Sport – dodatkowa chłodnica, intercooler z instalacją natrysku wody oraz zmodyfikowany wlot powietrza. Model trafi do sprzedaży w Europie latem 2024 roku.
Rajdowe technologie w seryjnym aucie
GR Yaris jest idealnym przykładem zaangażowania Toyoty oraz TOYOTA GAZOO Racing w nieustanne doskonalenie seryjnych samochodów dzięki doświadczeniom zdobytym w motorsporcie. Ten model od samego początku miał być czymś znacznie więcej niż tylko kolejnym przedstawicielem segmentu hot-hatch. To auto, które pod względem projektowym i inżynieryjnym czerpało z doświadczeń i sukcesów zespołu TOYOTA GAZOO Racing w WRC. Nowy silnik, nowy sterowany elektronicznie napęd na cztery koła i podwozie stworzone wyłącznie do tego model tylko to potwierdzają.
GR Yaris spotkał się z entuzjastycznym przyjęciem dziennikarzy i klientów. Od wprowadzenia modelu na rynek w 2020 roku w Europie sprzedano ponad 20 tys. egzemplarzy GR Yarisa, a poziom satysfakcji konsumentów osiągnął 99%. Zdecydowana większość GR Yarisów została zamówiona z pakietem Sport, który podkreśla rajdowe cechy tego auta. Nowy GR Yaris bazuje właśnie na tej odmianie.
Prace rozwojowe nad nowym GR Yarisem przebiegały w myśl koncepcji „rozwijaj, ścigaj się, a w razie usterki napraw”. To pokazuje, że w poszukiwaniu ulepszeń, samochód był testowany do granic możliwości swoich podzespołów. „Każdy element nowego GR Yarisa powstał dzięki wiedzy i doświadczeniu, które zdobytył w motorsporcie Master Driver Akio Toyoda oraz nasi profesjonalni kierowcy rajdowi i wyścigowi” – mówi Naohiko Sato, główny inżynier.
Testowany w najtrudniejszych zimowych warunkach
Kiedy Toyota powróciła do WRC w 2017 roku po 18 latach przerwy, zdecydowała o umieszczeniu nowego zespołu w Finlandii. Miasto Jyväskylä jest powszechnie uważane za symboliczne centrum rajdów samochodowych. Jego lokalizacja zapewnia dostęp do wymagających dróg, na których można przygotowywać samochody do walki o zwycięstwo w rajdach na najwyższym poziomie. Jest to zgodne z przekonaniem TOYOTA GAZOO Racing, że rozwój najłatwiej osiągnąć w ekstremalnych warunkach. Rywalizacja w WRC to dla Toyoty doskonałe pole dla rozwijania technologii i rozwiązań, które mogą znaleźć zastosowanie w seryjnych samochodach.
Więcej mocy, wyższy moment obrotowy, więcej kontroli
GR Yaris w chwili debiutu dysponował najmocniejszym trzycylindrowym silnikiem na świecie. Teraz oferuje jeszcze więcej. Jego moc została podniesiona o 19 KM do 280 KM, a moment obrotowy jest o 30 Nm wyższy i wynosi 390 Nm.
Nowy GR Yaris wyznacza punkt odniesienia pod względem osiągów i dostarcza prawdziwie sportowych wrażeń z jazdy, co wzmacnia jego wizerunek jako samochodu rajdowego przystosowanego do dróg publicznych.
Równolegle ze zwiększaniem mocy dopracowano też niezawodność jednostki napędowej. Jako poligon doświadczalny posłużyły rajdowe mistrzostwa Japonii oraz w japońskich wyścigach długodystansowych. Nowy GR Yaris ma wzmocniony rozrząd, zawór wydechowy zyskał nowy materiał, zwiększono ciśnienie wtrysku paliwa. Auto ma też nowe, lekkie tłoki z odpornymi na zużycie pierścieniami, a do układu dolotowego dodano nowy czujnik ciśnienia.
W Europie nowy GR Yaris jest oferowany wyłącznie z pakietem Sport, który ma dodatkowe elementy układu chłodzenia jak nowa dolna chłodnica poprawiająca niezawodność podczas jazdy z w pełni otwartą przepustnicą, modyfikacje wlotu powietrza oraz intercooler z instalacją natrysku wody.
Szybkie zmiany biegów dzięki nowej skrzyni automatycznej
Największą zmianą w nowym GR Yarisie jest wprowadzenie ośmiobiegowej skrzyni automatycznej GAZOO Racing Direct, która będzie oferowana opcjonalnie. Auto nadal będzie w standardzie wyposażone w skrzynię manualną o sześciu przełożeniach. W pracach nad nową skrzynią biegów największy nacisk położono na jak najlepszy czas podczas redukcji przełożeń. Skrzynia automatyczna pozwala także kierowcy jeszcze bardziej skoncentrować się na kierowaniu.
W przypadku manualnej skrzyni biegów przełożenia zmienia się w oparciu o zachowanie auta, oddziaływanie sił podczas hamowania oraz prędkość. Oprogramowanie automatycznej skrzyni biegów zostało tak dostosowane, by na bieżąco analizować użycie pedałów hamulca i przyspieszenia. Nowa skrzynia automatyczna przewiduje, kiedy konieczna będzie zmiana przełożenia nawet przed zmianą zachowania auta, żeby wybór biegu odpowiadał intencjom kierowcy i przypominał zachowanie profesjonalnego zawodnika.
Podczas testów na torze wyścigowym nowy automat w GR Yarisie umożliwił osiągnięcie lepszych czasów niż auta wyposażone w skrzynię manualną. Doskonałe właściwości jezdne auta to także zasługa standardowych mechanizmów o ograniczonym poślizgu Torsen z przodu i tyłu.
Inżynierowie GAZOO Racing testowali oprogramowanie oraz różne materiały, by uzyskać wysoką odporność na pracę w wysokich temperaturach, osiągając odpowiedni balans pomiędzy prędkością zmiany przełożeń a prowadzeniem. W trakcie testów kierowcy rajdowego zespoły TOYOTA GAZOO Racing sprawdzali GR Yarisa na różnych nawierzchniach, w tym na pokrytych śniegiem drogach w Finlandii. Automatyczna skrzynia biegów była także sprawdzana w rajdowych mistrzostwach Japonii, serii TOYOTA GAZOO Racing Rally Challenge oraz Super Taikyu Series.
Ośmiobiegowa skrzynia automatyczna ma ciasno zestopniowane przełożenia. Auto korzysta też z nowego systemu kontroli momentu obrotowego oraz kompaktowego elektromagnesu liniowego o wysokiej czułości. Dzięki zastosowaniu wysoce odpornego na ciepło materiału w sprzęgle oraz dostrojeniu ustawień oprogramowania sterującego uzyskano ultraszybkie zmiany biegów. Zmiana przełożeń w położeniu D jest płynna, a funkcja predykcyjnego wyboru biegu idealnie dostosowuje się do intencji kierowcy. Za chłodzenie układu odpowiada instalacja chłodnicy płynu do automatycznej skrzyni biegów.
Nowa funkcja wyboru trybów jazdy – Sport, Normal, Eco, pozwala dostosować auto do codziennych potrzeb poprzez modyfikację ustawień wspomagania kierownicy, pracy układu klimatyzacji, reakcji na pedał przyspieszenia czy układ zegarów przed kierowcą. W samochodach z automatyczną skrzynią GAZOO Racing Direct dostosowuje się także sposób zmiany przełożeń. W trybie Sport zmiany są błyskawiczne, w trybie Normal oraz Eco zachowano odpowiedni balans. W trybie Sport, gdy skrzynia znajduje się pozycji D najważniejsza jest szybkość pracy, a w pozycji M zapewnia błyskawiczną zmianę przełożeń. W zakresie od 4900 do 7200 obr./min. skrzynia dostarcza najwięcej wrażeń.
Napęd na cztery koła GR-FOUR
Tak jak w do tej pory oferowanym GR Yarisie zastosowano stały, kontrolowany elektronicznie napęd na cztery koła GR-FOUR. Układ pracuje w trzech trybach – Normal, Gravel i Track, które dostosowują rozkład momentu obrotowego między koła przedniej i tylnej osi do warunków na drodze i stylu jazdy kierowcy.
Rozkład momentu obrotowego między osiami reguluje responsywne sprzęgło, zaś rozdziałem między kołami po lewej i prawej stronie zarządzają dwa mechanizmy różnicowe Torsen, dzięki którym auto prowadzi się naturalnie i bezpośrednio.
System GR-FOUR używa różnych przełożeń dla przedniej i tylnej osi, co umożliwia rozkład momentu obrotowego między przednią i tylną osią nawet w pełnym zakresie od 100:0 (napęd na przednie koła) do 0:100 (napęd na tylne koła). Ta elastyczność daje przewagę nad dołączanymi systemami AWD, które wykorzystują podwójne sprzęgło, a także stałymi napędami 4×4 z centralnym mechanizmem różnicowym. System GR-FOUR jest przy tym znacznie od nich lżejszy.
Kierowca może dostosować osiągi napędu GR-FOUR do swoich preferencji lub sytuacji na drodze za pomocą przełącznika trybu 4WD. W trybie Normal standardowy rozkład momentu obrotowego między przednią a tylną osią wynosi 60:40. W trybie Track więcej momentu obrotowego przechodzi na tył, ze zmiennym rozkładem między 60:40 a 30:70, aby zapewnić więcej przyjemności z jazdy na krętych drogach i torach. W trybie Gravel ustawienie podstawowe wynosi 53:47, co zapewnia szybką jazdę na torach lub rajdowych odcinkach specjalnych. W każdym trybie rozkład momentu obrotowego automatycznie dostosowuje się do działań kierowcy, zachowania pojazdu oraz warunków drogowych lub torowych.
Jednostka sterująca napędem na wszystkie koła (ECU) zapewnia płynną kontrolę rozkładu momentu obrotowego, dostosowaną do sytuacji na drodze, prędkości pojazdu oraz przyspieszenia i siły hamowania. System wykorzystuje również elektronicznie sterowane sprzęgło wielopłytkowe, działające na podstawie danych z czujników mierzących prędkość obrotową kół, siłę odśrodkową i temperaturę sprzęgła.
Większa sztywność nadwozia, ulepszone podwozie i układ kierowniczy
Dzięki zwiększeniu liczby spawów laserowych o 13% oraz wykorzystanie o 24% więcej klejów strukturalnych zwiększyła się sztywność lekkiego nadwozia GR Yarisa, a tym samym auto lepiej reaguje na skręcanie, lepiej się prowadzi i daje większe poczucie przyczepności. GR Yaris powstał na wyjątkowej platformie. Z przodu zastosowano płytę podłogową z platformy GA-B z modelu Yaris, a z tyłu wykorzystano platformę GA-C z modeli o segment większych.
Nowy GR Yaris wciąż wykorzystuje lekkie i sztywne zawieszenie, które składa się z kolumn MacPhersona z przodu oraz podwójnych wahaczy poprzecznych wleczonych z tyłu, ale zmieniono ich ustawienia po konsultacjach z profesjonalnymi kierowcami z rajdów i wyścigów. Zastosowano dodatkowe śruby mocujące amortyzatory z przodu, dzięki czemu wyeliminowano ryzyko zmiany ustawień geometrii pojazdu podczas pracy tulei przy dużych obciążeniach. Przednie i tylne sprężyny mają nowe parametry pracy, dzięki czemu daje jeszcze większą pewność prowadzenia.
Wnętrze inspirowane motorsportem
Kabinę nowego GR Yarisa zmodyfikowano tak, by zwiększyć prawdziwie sportowe odczucia, a design podkreśla, że to auto zostało stworzone z myślą o kierowcy. Zmieniono rozmieszczenie przycisków i przełączników korzystając z doświadczeń kierowców rajdowych i wyścigowych. Wyłącznik układu stabilizacji toru jazdy (VSC), włącznik świateł awaryjnych oraz włącznik natrysku wody na intercooler są teraz umieszczone bliżej kierowcy, a sięgnięcie do nich nie będzie utrudnione nawet korzystając ze sportowych pasów bezpieczeństwa. Przed pasażerem powiększono półkę na desce rozdzielczej, co ułatwia zamontowanie dodatkowych wskaźników lub monitorów dla pilota rajdowego.
Poprawiono widoczność poprzez obniżenie górnej krawędzi deski rozdzielczej o 50 mm, zmianę umiejscowienia lusterka wstecznego oraz przechylając o 15 stopni w kierunku kierowcy panel sterowania.
Przed kierowcą umieszczono 12,3-calowe cyfrowe zegary z dwoma trybami wyświetlania do wybory – normal oraz sport, w którym prezentowanych jest więcej danych związanych z osiągami auta. Układ danych jest czytelny i przejrzysty bez zbędnych ozdobników. W samochodach z automatyczną skrzynią biegów wyświetlana jest także temperatura oleju w przekładni, a także wizualne ostrzeżenie o zbyt wysokich obrotach przed próbą redukcji biegu.
Poprawiono także pozycję za kierownicą. Obniżono o 25 mm fotel kierowcy i dostosowano do tych zmian umiejscowienie koła kierownicy. Zgodnie z sugestią Akio Toyody, prezesa zarządu i dyrektora reprezentatywnego Toyota Motor Corporation, który w rajdach i wyścigach startuje pod pseudonimem Morizo, kierowca przyciąga lewarek automatycznej skrzyni biegów do siebie, żeby zmienić bieg na wyższy, a żeby zredukować przełożenie, popycha go.
Nadwozie dopracowane pod kątem aerodynamiki
Nadwozie nowego GR Yarisa przeszło szereg modyfikacji. Bezcenne okazały się informacje od kierowców testowych oraz zawodników startujących w rajdach i wyścigach, co pozwoliło dopracować poszczególne elementy trzydrzwiowego nadwozia pod katem zwiększenia docisku oraz poprawienia aerodynamiki i przyczepności.
Dolny przedni grill otrzymał nową stalową kratkę, która łączy odpowiednią grubość, wytrzymałość z niższą masą. Boczne grille są większe, a dolny zderzak ma dzieloną konstrukcję, która sprawia, że można go naprawić łatwiej i taniej. Z tyłu otwór w dolnej krawędzi dolnej listwy ozdobnej umożliwia wydostanie się powietrza spod podłogi, zmniejszając opór powietrza, poprawiając zwrotność i stabilność samochodu oraz odprowadzając ciepło z układu wydechowego.
Światła przeciwmgielne oraz światła cofania przeniesiono ze zderzaka do zespołu tylnych świateł, co zmniejsza ryzyko ich uszkodzenia. Trzecie światło stop umieszczono teraz na dole tylnej szyby, dzięki czemu kierowcy jadący z tyłu doskonale widzą, kiedy GR Yaris hamuje. Przeniesienie go ze spojlera ułatwi także ewentualną zmianę lub modyfikację tego elementu.
Nowy GR Yaris zyskał lakier Precious Metal. Samochód będzie wciąż dostępny w kolorach Imperial Red, Precious Black and Pure White/Platinum White Pearl, które reprezentują barwy zespołu TOYOTA GAZOO Racing.
Dwie wersje specjalne
Dwie limitowane wersje specjalne Ogier Edition i Rovanperä Edition jeszcze bardziej podnoszą atrakcyjność nowego GR Yarisa. Zbudowano je na bazie prototypowych aut pokazanych podczas targów Tokyo Auto Salon w 2023, a w dopracowaniu detali brali udział zarówno Sébastien Ogier, który dwa ze swoich ośmiu tytułów mistrzowskich zdobył za kierownicą rajdowego Yarisa WRC (2020, 2021), jak i Kalle Rovanperä, najmłodszy mistrz świata w historii rajdów i triumfator cyklu WRC w latach 2022-2023.
Opracowane z myślą o pasjonatach sportowej jazdy, obie ekskluzywne wersje specjalne zostały zaprezentowane podczas rajdu Monte Carlo otwierającego sezon 2024 rajdowych mistrzostw świata (WRC). Samochody powstały z inicjatywy Akio Toyody, który chciał w ten sposób uhonorować zwycięzców światowego czempionatu, podziękować członkom zespołu, a także sprawić radość fanom motorsportu.
Auta w wersjach specjalnych mają pod maską ulepszony trzycylindrowy silnik 1.6 z turbodoładowaniem z nowego GR Yarisa, który wytwarza 280 KM mocy i 390 Nm momentu obrotowego i jest zespolony z sześciobiegową skrzynią manualną z inteligentnym systemem sterowania iMT. W odróżnieniu od standardowego GR Yarisa, tryby jazdy Gravel i Track zostały w obu autach zmodyfikowane, by jak najlepiej oddawać preferencje obu kierowców pod względem przyczepności i prowadzenia. Wersje specjalne otrzymują także charakterystyczne elementy stylistyczne oraz detale wnętrza nawiązujące do mistrzów świata.
Toyota GR Yaris Ogier Edition
Wyróżnikiem Toyoty GR Yaris Ogier Edition są dwa nowe tryby pracy napędu 4×4: Seb i Morizo. Nad ustawieniami pracy w pierwszym trybie osobiście czuwał Ogier. Napęd 4×4 oraz mechanizmy o ograniczonym poślizgu Torsen z przodu i z tyłu tak dystrybuują moc, by większość trafiała na tylną oś, a auto umożliwiało uślizg tylnych kół. Kierowca zyskuje dzięki temu lepszą kontrolę i wyczucie samochodu, co przekłada się na osiąganie lepszych czasów. Tryb Morizo został opracowany na bazie rajdowych doświadczeń Akio Toyody i został skalibrowany tak, by kierowca uzyskiwał powtarzalne wyniki.
GR Yaris w wersji Ogier Edition ma lakier Matt Stealth Grey, a na grillu i felgach umieszczono francuską flagę, co jest nawiązaniem do narodowości ośmiokrotnego mistrza świata. Auto ozdobiono też naklejkami, które przypominają o tytułach Ogiera. Wyróżnikiem auta jest nowy tylny spojler z włókna węglowego i pomalowane na niebiesko zaciski hamulcowe. Na przednich drzwiach dodano naklejki TOYOTA GAZOO Racing, a na tylnej klapie emblemat Ogier Edition.
We wnętrzu uwagę zwraca tabliczka upamiętniająca mistrza WRC umieszczona na desce rozdzielczej przed pasażerem, a kierownicę obszyto nicią w kolorach czerwonym, szarym i niebieskim, co nawiązuje do flagi Francji. Fotele, a także skrzynia biegów i dźwignia hamulca ręcznego mają szare obszycia.
W obu limitowanych wersjach specjalnych tak dostosowano grafiki wyświetlane na cyfrowych zegarach, by odzwierciedlały nowe tryby jazdy.
Toyota GR Yaris Rovanperä Edition
GR Yaris Rovanperä Edition także ma dwa specjalne tryby jazdy. Tryb Donut odzwierciedla pasję najmłodszego rajdowego mistrza świata do driftingu. Moc przekazywana jest głównie na tylną oś, a tryb umożliwia z łatwością zerwanie przyczepności tylnych kół, jazdę w poślizgu oraz wykonywanie obrotów auta w miejscu.
Z kolei w trybie Kalle napęd wykorzystuje tylny mechanizm o ograniczonym poślizgu Torsen oraz tylną przekładnię różnicową o stałej prędkości, uzyskując linearną charakterystykę prowadzenia. Wchodząc w zakręt auto przekaże więcej mocy na tylną oś, a mocniejsze wciśnięcie pedału przyspieszenia na wyjściu z niego zwiększy moc na przedniej osi, by jak najefektywniej przejechać łuk.
Wersję specjalną GR Yaris Rovanperä Edition wyróżnia wyjątkowa trójkolorowa stylizacja nadwozia. To nawiązanie do zaprojektowanej przez Henriego Liupakkę grafiki zdobiącej auto, w którym Rovanpera odnosi sukcesy w międzynarodowym driftingu. Na przednich błotnikach znajdują się naklejki mistrza WRC, a przednie drzwi i tylny zderzak ozdobiono napisem TOYOTA GAZOO Racing. Na tylnej klapie umieszczono emblemat Rovanperä Edition. Auto ma 18-calowe felgi aluminiowe BBS, a tylny spojler znany z modelu GRMN Yaris wykonany jest z włókna węglowego i ma możliwość regulacji. We wnętrzu obszycie tapicerki nawiązuje do fińskich barw narodowych, a przed pasażerem, tak jak w Ogier Edition, umieszczono tabliczkę okolicznościową.
Specjalne wersje Toyoty GR Yaris powstaną w ściśle limitowanej liczbie egzemplarzy. Informacje o dostępności i zamówieniach zostaną podane wkrótce.
GR Yaris – wyróżniki wersji specjalnych:
Specyfikacja techniczna nowego GR Yarisa*:
Źródło: Toyota