Częstochowa Północ zamiast Rząsawa, Biała Podlaska zamiast Cicibór, Siedlce Zachód a nie Swoboda, i Sianów Zachód zamiast Gorzebądz – to przykłady nazw węzłów na drogach szybkiego ruchu, jakie pojawiły się niedawno lub wkrótce pojawią przy realizowanych właśnie inwestycjach.
Przypomnijmy, jakie zasady obowiązują przy nadawaniu nazw węzłom drogowym? Dlaczego oprócz nazw pojawiają się również inne oznaczenia?
Projekt dał początek
Ponad dwadzieścia, a nawet jeszcze kilkanaście lat temu, gdy rodził się zamysł budowy sieci dróg szybkiego ruchu w Polsce, przyjęto zasadę nazywania planowanych odcinków i zlokalizowanych na nich węzłów od leżących w pobliżu miejscowości i miast. Chodziło wtedy o łatwą lokalizację na mapie projektowanego odcinka autostrady czy drogi ekspresowej. Za sprawą budowy pierwszych odcinków autostrady A2 swego rodzaju sławę zyskały takie miasta jak Stryków czy Piątek. Z kolei kierowcy podróżujący odcinkami A4 trafiali na węzły Prądy, Nogowczyce lub po prostu „wyjazd 164” od 164 kilometra tej autostrady.
Wraz z przybywaniem kolejnych kilometrów GDDKiA opracowała zasady nadawania nazw węzłom drogowym, tak by były jak najbardziej jednoznaczne dla podróżujących. Reguluje je zarządzenie Generalnego Dyrektora Dróg Krajowych i Autostrad z 7 kwietnia 2009 roku w sprawie ustalenia oznakowania kierunkowego dla dróg krajowych. Wraz z opracowaniem projektu oznakowania eksperymentalnego, które po raz pierwszy pojawiło się w 2013 roku na autostradzie A1 pomiędzy Toruniem i Kowalem, wprowadzono również numerację węzłów. To ostatnie rozwiązanie jest zdecydowanie łatwiejsze i to nie tylko dla podróżnych spoza Polski.
Obowiązujące zasady nazewnictwa
Węzły drogowe oznacza się nazwami pobliskich miast lub miejscowości, posiadających istotne znaczenie gospodarcze lub komunikacyjne, w szczególności tych których liczba mieszkańców jest większa niż 100 tys. Miejscowościami tymi są miasta z listy aktualnych miast wojewódzkich oraz miasta z listy miast wojewódzkich z lat 1975-1998. W uzasadnionych przypadkach dopuszcza się oznaczanie węzłów drogowych nazwami miejsc geograficznych istotnych z punktu widzenia historycznego lub kulturowego.
Nazwy węzłów drogowych powinny być jednoczłonowe (składające się z jednego słowa) i różne w porównaniu z innymi nazwami węzłów. Jednakże w przypadku miast lub miejsc geograficznych z dwuczłonową nazwą dopuszcza się stosowanie dłuższych nazw węzłów. W przypadku zlokalizowania w pobliżu danego miasta od dwóch do czterech węzłów drogowych stosuję się oprócz nazwy miasta określenie położenia geograficznego części miasta, do której prowadzi droga wychodząca z tego węzła. Jeśli na odcinku wokół miasta mamy co najmniej pięć węzłów drogowych dopuszcza się stosowanie nazw węzłów składających się z nazwy miasta i nazwy dzielnicy lub nazwy charakterystycznej części miasta lub nazwy charakterystycznego obiektu tego miasta. W efekcie na S3 mamy węzły Zielona Góra Południe, Zielona Góra Północ, na A1 węzły Częstochowa Północ, Częstochowa Jasna Góra, Częstochowa Blachownia i Częstochowa Południe. Nazwę węzła nadaje GDDKiA po uzyskaniu opinii właściwego samorządu województwa oraz samorządu miasta, którego nazwa dotyczy.
Wprowadzamy zmiany
Zmiany w nazewnictwie węzłów wprowadzane są sukcesywnie wraz z budową i oddawaniem kolejnych odcinków dróg szybkiego ruchu. Budując nie tak dawno autostradę A1, ogłoszony był przetarg na odcinek Rząsawa – Blachownia, na którym w trakcie realizacji pojawiły się docelowe tablice z nazwą Częstochowa Północ i Częstochowa Blachownia. Pod Bydgoszczą w miejsce nazw wywodzących się od okolicznych wsi Aleksandrowo, Tryszczyn, Pawłówek, Lisi Ogon pojawiły się dwuczłonowe nazwy Bydgoszcz Północ, Bydgoszcz Opławiec, Bydgoszcz Zachód i Bydgoszcz Miedzyń.
Jedne z najnowszych zmian to nazwy węzłów w okolicy Warszawy. Na autostradzie A2, na przecięciu z obecną DK2, planowano węzeł Konik, który miał mieć docelową nazwę Warszawa Wschód. Ustawiono jednak tablice z nazwą Halinów od siedziby gminy, przez teren której przebiega ten odcinek A2. Z kolei węzeł Warszawa Wschód znajdzie się na przecięciu obwodnicy stolicy z obecną DK2 w Zakręcie. Analogicznie jak węzeł Warszawa Zachód położony na przecięciu obwodnicy z DK92. Z kolei planowane węzły Ursynów, Rembertów, Wólka Węglowa i Chomiczówka zyskają dwuczłonową nazwę z Warszawą na początku.
Uporządkowano kwestię nazw węzłów na budowanej drodze ekspresowej S14. Dotychczasowy węzeł Łódź Teofilów został przemianowany na Aleksandrów Łódzki. Bezpośrednio połączy bowiem drogę ekspresową S14 z tym właśnie miastem. Z kolei planowany wcześniej węzeł Aleksandrów Łódzki (u zbiegu S14 i DK71 – ulicy Aleksandrowskiej w Zgierzu), będzie nosił nazwę Zgierz Zachód. Na autostradzie A2, w miejsce węzła Swoboda i Cicibór pojawią się Siedlce Zachód i Biała Podlaska.
GDDKiA – budowa drogi ekspresowej S3 na Dolnym Śląsku
Na S6 budowany jest węzeł w pobliżu wioski Gorzebądz który będzie oznakowany jako Sianów Zachód. Oddając w ubiegłym roku odcinki S19 na terenie woj. podkarpackiego w miejsce roboczych nazw węzłów: Podgórze, Nowy Kamień i Kamień wprowadzono nazwy docelowe: Jeżowe, Nowa Sarzyna i Łowisko. Na południe od Rzeszowa, w miejsce roboczej nazwy Iskrzynia pojawi się nazwa docelowa Krosno.
Na tablicach informujących o nazwach węzłów umieszczony jest graficzny symbol węzła oraz, w ramach oznakowania eksperymentalnego na części dróg, jego kolejny numer. Wyjątkiem będą dwa miasta z pełną obwodnicą (ringiem) – Kraków i Warszawa. Na części znaków wyniesionych w ramach oznakowania eksperymentalnego z nazwą węzłów mogą pojawić się docelowo numery z dużą literą R na początku. Przypomnijmy, że nazwy węzłów są tylko nazwą skrzyżowania, a do określania i wyboru kierunku jazdy służy oznakowanie kierunkowe.
Źródło: GDDKiA