Poduszka powietrzna to jedna z przełomowych innowacji Mercedes-Benz w dziedzinie bezpieczeństwa biernego. Ważną datą w historii jej sukcesu był październik 1971 r.: właśnie wtedy, 50 lat temu, ówczesny koncern Daimler-Benz AG złożył wniosek o udzielenie patentu pt. „Urządzenie służące do ochrony podróżujących pojazdem silnikowym przed skutkami zderzenia” (specyfikacja patentowa DE 21 52 902 C2). Inżynierowie Mercedesa pracowali nad nadmuchiwaną poduszką powietrzną od 1966 r.
- Specyfikacja patentowa z 1971 r. na „urządzenie służące do ochrony podróżujących pojazdem silnikowym przed skutkami zderzenia”
- Pierwsze egzemplarze Mercedesa Klasy S wyposażone w poduszkę powietrzną dla kierowcy dostarczono pod koniec 1980 r.
- Napinacz pasa bezpieczeństwa wprowadzono w tym samym czasie, co poduszkę powietrzną
- Rok 2021: Mercedes-Benz i Heron Preston prezentują kolekcję odzieży wykonanej z poduszek powietrznych pochodzących z recyklingu
Pierwsze egzemplarze limuzyny Klasy S (seria 126) wyposażone w poduszkę powietrzną dla kierowcy oraz napinacz pasa bezpieczeństwa dostarczono pod koniec 1980 r. Nowy system bezpieczeństwa biernego miał swoją publiczną premierę podczas salonu samochodowego w Amsterdamie (IAMS) w dniach 5-15 lutego 1981 roku. Natomiast w 1992 r. poduszki powietrzne dla kierowcy i pasażera z przodu wprowadzono jako wyposażenie standardowe, początkowo w Klasach S i SL oraz wariantach 400 E i 500 E (seria 124). We wszystkich pozostałych modelach i wersjach system ten był dostępny jako opcja. „Urządzenie służące do ochrony przed skutkami zderzenia” znalazło się w prawie wszystkich nowych samochodach z gwiazdą budowanych w ostatnich dekadach.
W trosce o bezpieczeństwo Mercedes-Benz stale rozwija projekt poduszek powietrznych. Kolejnymi innowacjami w tym zakresie były: boczne poduszki powietrzne (1995 r.), kurtyny powietrzne (1998 r.), poduszki boczne chroniące głowę i klatkę piersiową (2001 r.), poduszka kolanowa (2009 r.) oraz poduszki boczne chroniące klatkę piersiową i miednicę, poduszka w siedzisku i poduszka powietrzna w pasie bezpieczeństwa (wszystkie zadebiutowały w 2013 r.). W Klasie S z serii 221, zaprezentowanej w 2005 r., generator gazu napełniał poduszki dla kierowcy i pasażera z przodu dwustopniowo, w zależności od ciężkości wypadku. W obecnej Klasie S (modeli 223) po raz pierwszy dostępne są natomiast czołowe poduszki powietrzne dla pasażerów dwóch zewnętrznych tylnych siedzeń.
Liczne innowacje z zakresu aktywnego i pasywnego bezpieczeństwa – wiele opracowanych przez Mercedes-Benz – przyczyniają się do zmniejszenia liczby osób rannych lub zabitych na drogach. Na przykład liczba ofiar śmiertelnych wypadków drogowych w Niemczech spadła z 18 753 w 1971 r. do 2719 w roku 2020.
Trzydzieści lat od pomysłu do realizacji
Już 6 października 1951 r. wynalazca Walter Lindner zarejestrował w Niemieckim Urzędzie Patentowym wynalazek opisany jako „składany, nadmuchiwany pojemnik, który nadmuchuje się automatycznie w razie niebezpieczeństwa”. Lindner, mieszkaniec Monachium, nazwał swój pomysł „urządzeniem do ochrony osób w pojazdach przed obrażeniami w przypadku kolizji”. Jednak pomimo podobieństwa opisu do tego, co później przybrało formę poduszki powietrznej, 70 lat temu takiego wynalazku nie dało się jeszcze zastosować w praktyce. Wciąż pojawiały się trudności, w obrębie m.in. systemu czujnika wyzwalania poduszki, generowania ciśnienia potrzebnego do wypełnienia poduszki w ułamku sekundy oraz niezbędnej odporności worka na rozdarcie. Mercedes-Benz wpadł na pomysł wprowadzenia poduszek powietrznych w 1966 r. Profesor Guntram Huber, który przez kilkadziesiąt lat odpowiadał w Mercedes-Benz za inżynierię bezpieczeństwa, tak wspomina wczesne etapy projektu: Wiedzieliśmy, że jesteśmy w stanie to zrobić – tylko nie wiedzieliśmy, kiedy skończymy.
W ciągu następnych 15 lat, po przeprowadzeniu około 250 testów zderzeniowych, ponad 2500 testów z udziałem wózków i tysięcy prób poszczególnych komponentów, inżynierowie Mercedes-Benz zdołali doprowadzić technikę do dojrzałości produkcyjnej. Przełom w zakresie wytwarzaniu gazu przyniosło zastosowanie paliwa stałego, takiego jak stosowane w silnikach rakietowych. Umieszczono je w wybrzuszeniu pochłaniającym uderzenia w kierownicy, razem ze złożoną poduszką. W razie wypadku pirotechniczny generator gazu zapala propelent, który w ciągu około 10 ms napełnia poduszkę powietrzną wykonaną z lekkiego, odpornego na rozdarcie poliamidu o początkowej objętości 60-70 litrów (poduszka powietrzna dla kierowcy). Opróżnienie trwa niemal równie szybko – komentuje profesor Huber. To bardzo ważne – w przeciwnym razie podróżujący odbijaliby się tam i z powrotem. Po wyzwoleniu poduszki w powietrzu pozostaje nieszkodliwy azot. Ponieważ system wymaga użycia materiału wybuchowego, zespół inżynierów Mercedesa musiał, na polecenie władz, uczestniczyć w szkoleniu dotyczącym takich materiałów.
Pas bezpieczeństwa i poduszka powietrzna jako jeden zespół
Od 21 stycznia 1974 r. w Republice Federalnej Niemiec obowiązkowe było montowanie w nowych samochodach pasów bezpieczeństwa. Szybko upowszechniły się zwijane trzypunktowy pasy, które można obsługiwać jedną ręką. Efekt: bezpieczeństwo jazdy znacząco wzrosło. Inżynierowie Mercedes-Benz ds. bezpieczeństwa szybko dostrzegli jednak dodatkowy potencjał ochrony podróżujących. Wynikiem ich pracy był system wprowadzony pod koniec 1980 r.: po stronie kierowcy była to poduszka powietrzna, która uzupełniała działanie pasa bezpieczeństwa, a po stronie pasażera wprowadzono napinacz pasa. Te dwa elementy skutecznie współpracowały ze sobą w obliczu ciężkich zderzeń czołowych. Poduszka powietrzna nie tylko podpierała tułów, ale podtrzymywała też głowę i szyję oraz łagodziła kontakt z kierownicą, podczas gdy pasy bezpieczeństwa i napinacze pasów przytrzymywały tułów. Już w 1984 r. napinacze pasów dla obu przednich miejsc stały się standardowym wyposażeniem samochodów osobowych Mercedes-Benz. Napinacz był uruchamiany razem z poduszką powietrzną – tu także wykorzystano pirotechnikę. Dzięki temu trzypunktowy pas bezpieczeństwa mógł zostać napięty w ciągu kilku milisekund. Zarówno kierowca, jak i pasażer z przodu byli mocno przytrzymywani na swoich siedzeniach.
Mercedes-Benz – nowy program MANUFAKTUR – ekskluzywne wyposażenie na indywidualne życzenie klientów
Ale rozwój trwał dalej: we wrześniu 1987 r. Mercedes-Benz zaprezentował poduszkę powietrzną dla pasażera z przodu. Pochłaniająca energię poduszka była warunkiem koniecznym dla kolejnej innowacji: w 1995 r. napinacz pasa połączono z ogranicznikiem siły napięcia, co jeszcze bardziej zmniejszyło siłę wywieraną na klatkę piersiową. Kolejny ważny krok nastąpił w 2002 r., wraz z wprowadzeniem prewencyjnego systemu ochrony podróżujących PRE-SAFE®, który oprócz innych swoich podstawowych funkcji obejmował pas bezpieczeństwa z dodatkowym silnikiem elektrycznym w mechanizmie bezwładnościowym. W przeciwieństwie do napinacza pasów wyzwalanego pirotechnicznie napięcie w tym wariancie było odwracalne i dlatego można było je aktywować przed wypadkiem, np. w razie wykrycia niebezpiecznej sytuacji. Jeśli nie dojdzie do kolizji, pas zostanie ponownie poluzowany.
Inspirowana innowacją: kolekcja odzieży wykorzystująca poduszki powietrzne z recyklingu
Pod koniec sierpnia 2021 r. Mercedes-Benz przedstawił koncepcyjną kolekcję stworzoną we współpracy z amerykańskim projektantem i dyrektorem kreatywnym Heronem Prestonem. Kolekcja przesuwa granice innowacji i zrównoważonego rozwoju w projektowaniu odzieży. Aby uczcić patent na poduszkę powietrzną, która świętuje swoje 50-lecie oraz 40-lecie zastosowania w osobowych Mercedesach, projekty wykonano z materiałów poduszek powietrznych pochodzących z recyklingu.
Źródło: Mercedes-Benz