Za nami ważny dla inwestycji drogowych rok 2020 oraz intensywny pierwszy kwartał tego roku. Plany na 2021 rok są bardzo ambitne, ale ich sprawna realizacja wymaga dobrej współpracy wszystkich zaangażowanych stron oraz stałej wymiany opinii i doświadczeń. Nie tylko pomiędzy GDDKiA i wykonawcami.
7 kwietnia odbyło się spotkanie GDDKiA z przedstawicielami branży finansowej, ubezpieczeniowej i wykonawczej. Wzięli w nim udział m.in. przedstawiciele Banku Gospodarstwa Krajowego, Polskiej Izby Ubezpieczeń, Polskiego Związku Pracodawców Budownictwa, Ogólnopolskiej Izby Gospodarczej Drogownictwa, Zespołu Doradców Gospodarczych TOR, Związku Banków Polskich, Korporacji Ubezpieczeń Kredytów Eksportowych, Głównego Urzędu Statystycznego oraz instytucji finansowych.
– Obecna sytuacja w Polsce i na świecie tworzy wiele ryzyk i wyzwań, z którymi musimy się mierzyć, a ich rozwiązanie nie zawsze zależy wyłącznie od nas. Niezależnie od tego kontynuujemy nasze prace. W tym roku mamy już podpisanych 10 umów, a kolejne będziemy podpisywać już niebawem – powiedział Tomasz Żuchowski, p.o. Generalnego Dyrektora Dróg Krajowych i Autostrad.
Sytuacja na rynku firm budowlanych
Według analizy Polskiego Związku Pracodawców Budownictwa, w pierwszym kwartale 2021 r. zmniejszyła się liczba ofert w przetargach GDDKiA w porównaniu z dwoma poprzednimi kwartałami. Firmy biorące udział w postępowaniach składały oferty stanowiące między 65 a 105 proc. szacunków GDDKiA. Najniższe oferty oscylowały w przedziale od 55 do 90 proc. budżetu i były przeciętnie o ok. 24 proc. niższe od najwyższych ofert w danym przetargu.
Zdaniem PZPB, kluczowymi wyzwaniami na najbliższy czas będzie przede wszystkim silna konkurencja między wykonawcami, rosnące ceny materiałów oraz możliwa kumulacja inwestycji w latach 2022-2025, która w 2018 r. negatywnie wpłynęła na marżę firm wykonawczych.
Problem wzrostu cen materiałów dostrzega też branża finansowa
Branża infrastruktury odbierana jest przez przedstawicieli sektora finansowego jako stabilna. I to mimo zawirowań rynkowych na całym świecie, związanych z pandemią koronawirusa. Nie oznacza to jednak, że jej funkcjonowanie nie napotyka po drodze żadnych trudności.
Wzrosty cen (przede wszystkim stali) nie wpłynęły, póki co, na realizację inwestycji drogowych, ale taki scenariusz też jest brany pod uwagę przez branżę finansową. Inwestycje infrastrukturalne są przez wiele krajów traktowane jako recepta na pozytywny impuls gospodarczy, który pomóc może w walce z kryzysem. Globalne zapotrzebowanie na materiały niezbędne do realizacji prac infrastrukturalnych może więc znacząco wzrosnąć wraz z procesem odbudowy światowych gospodarek po pandemii.
Zapotrzebowanie na surowce (stal, asfalt, kruszywa) i międzynarodowa konkurencja ze strony państw, wpłynąć mogą na wzrost cen. Podczas dyskusji przedstawiciele branży ubezpieczeniowej podkreślili potrzebę rozpoczęcia rozmów na temat zabezpieczenia się przed nagłymi podwyżkami cen materiałów budowlanych lub ich deficytem na rynku.
GDDKiA – coraz bliżej zakończenia budowy Południowej Obwodnicy Warszawy
Sektor finansowy widzi też zagrożenia w możliwym wzroście inflacji, cen surowców energetycznych oraz energii elektrycznej. Nie zmienia to jednak ogólnej oceny perspektyw dla inwestycji drogowych, które rysują się dobrze, a ich otoczenie rynkowe jest stabilne.
Wartość zabezpieczeń
Według stanu na 1 kwietnia 2021 roku, wartość zabezpieczeń w gwarancjach bankowych i ubezpieczeniowych wyniosła ok. 8,36 mld zł. Na tę kwotę złożyły się gwarancje należytego wykonania o wartości ok. 6,77 mld zł oraz gwarancje spłaty zaliczki o wartości niemal 1,6 mld zł.
Szacujemy, że do końca tego roku wartość zabezpieczeń w gwarancjach należytego wykonania wzrośnie o kolejne 1,6 mld zł. Pokazuje to jak silnie skorelowane są branże budowlana oraz finansowa.
2020 rok: przetargi na 600 km, 35 podpisanych umów
Za nami bardzo intensywny rok. W 2020 roku, w ramach rządowego Programu Budowy Dróg Krajowych na lata 2014-2023 (PBDK) i Programu budowy 100 obwodnic na lata 2020-2030 (PB100), ogłosiliśmy przetargi na 48 odcinków nowych dróg o łącznej długości ponad 600 km. Na tę liczbę złożyło się 35 zadań z PBDK o łącznej długości 493,1 km oraz 13 obwodnic z PB100 o łącznej długości 107,1 km.
Ubiegły rok to także 35 podpisanych umów na realizację zadań w ramach PBDK i PB100 o łącznej długości 450 km i wartości ponad 18 mld zł. Od początku 2021 roku podpisaliśmy już 10 umów na realizację nowych zadań o długości ok. 140 km i wartości ponad 3,87 mld zł.
Wzrost wydatków inwestycyjnych
Epidemia koronawirusa nie zatrzymała trwających inwestycji na drogach krajowych. Wręcz przeciwnie. W zeszłym roku zrealizowanych zostało więcej prac niż planowaliśmy, co wiązało się też z wyższym poziomem finansowania ze strony GDDKiA. W trosce o stabilność rynku infrastruktury w Polsce, w każdym miesiącu 2020 roku zasilaliśmy branżę budowlaną kwotą wyższą niż w 2019 roku. Dzięki temu w całym 2020 roku branża otrzymała za swoją pracę o 4,6 mld zł więcej niż rok wcześniej.
Od początku tego roku zasililono branżę budowlaną kwotą ponad 1,3 mld zł. Jest to ponad 57 mln zł więcej niż w analogicznym okresie 2020 r. i o niemal 180 mln zł więcej niż w roku 2019. Wzrost wydatków względem roku 2018 wyniósł aż 368,5 mln zł. W całym 2021 roku planujemy przeznaczyć na inwestycje ok. 19,3 mld zł.
Stan realizacji inwestycji na sieci dróg krajowych
Obecnie w Polsce mamy 4269 km dróg szybkiego ruchu, w tym 1712 km autostrad i 2557 km dróg ekspresowych. W realizacji znajduje się 106 zadań z PBDK o długości ponad 1365 km oraz 3 obwodnice z PB100 o długości niemal 20 km. W toku są przetargi na 31 odcinków nowych dróg o długości niemal 391 km (21 zadań z PBDK o długości 303,5 km oraz 10 obwodnic z PB100 o długości 87,2 km). W przygotowaniu znajduje się 106 zadań, które realizowane będą w ramach PBDK (niemal 2105 km) oraz 87 obwodnic, które powstaną w ramach PB100 (751 km).
Plany na 2021 rok
W planach na ten rok mamy ogłoszenie kolejnych przetargów na 26 odcinków w ramach PBDK o łącznej długości 313 km. Będzie to m.in. sześć odcinków drogi ekspresowej S19 od granicy woj. mazowieckiego i lubelskiego do Lubartowa (woj. lubelskie), trzy odcinki drogi S17 Piaski – Hrebenne, cztery odcinki drogi ekspresowej S10 Toruń – Bydgoszcz oraz trzy odcinki S6 między Koszalinem a Słupskiem.
W ramach Programu budowy 100 obwodnic planujemy ogłoszenie przetargów na sześć odcinków o łącznej długości 34 km. Będą to m.in. obwodnice Tarnowa w ciągu DK73 (woj. małopolskie), Strykowa w ciągu DK32 (woj. wielkopolskie), Koźmina Wlkp. w ciągu DK15 (woj. wielkopolskie) czy Gorajca i Dzwoli w ciągu DK74 (woj. lubelskie).
Planujemy również ogłoszenie 96 przetargów na roboty na istniejącej sieci o długości ok. 255 km i wartości szacunkowej ok 1,79 mld zł.
Źródło: GDDKiA